Tuesday, August 5, 2025

ဘာသာစကား လေ့လာရာတွင် အရေးကြီးသည့် အချက် (၃) ချက်

 ဘာသာစကား လေ့လာရာတွင် အရေးကြီးသည့် အချက် (၃) ချက်


မည်သည့် ဘာသာစကားကိုမဆို လေ့လာနေတဲ့ ကျောင်းသား အများစုဟာ Speaking ပဲ တန်းလုပ်ချင်ပြီး Speaking Skill မွေးဖွားရာ တကယ့် အခိုင်အမာရှိရမယ့် အောက်ခြေ Foundation Skills တွေကို အချိန်ပေးပြီးဖွံ့ဖြိုးလာအောင် မလုပ်ချင်ကြဘဲ ကောင်းနိုးရာရာဖြတ်လမ်းတွေလိုက်ရှာရင်း အချိန်ဖြုန်းမိတတ်ကြပါတယ်။ အဲဒါကြောင့်ပဲ ရေရှည်မှာ Speaking Skill ကို ရသင့်သလောက် မရတော့ဘဲ တဝဲလည်လည်ဖြစ်နေတာပါ။

တကယ်တော့ ဘာသာစကားတစ်ခုကို နှုတ်က သဘာဝကျကျ ထုတ်ပြောတယ်ဆိုတာ (သို့မဟုတ်) လူတိုင်းရချင်လှချည်ရဲ့ဆိုသည့် Speaking Skill Fluency ရဲ့ မြစ်ဖျားခံရာ ဆိုတာ

အောက်ပါ အချက်ကြီး ၃ ချက်နဲ့ ပေါင်းစပ်ထွက်ပေါ်လာတဲ့ ရလဒ်ဖြစ်ပါတယ်။

(၁) ထိုဘာသာစကားရဲ့ ဝေါဟာရနဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ သဘောသဘာဝတွေကို 'စာအသိ' ထက် ကျော်လွန်ပြီး လက်တွေ့ဆန်ဆန် ခံစားနားလည်ခြင်း

(၂) ထိုသဘောသဘာဝတွေကို ချက်ချင်းထုတ်သုံးနိုင်လောက်အောင် စွဲမြဲစွာ မှတ်မိနေခြင်း

(၃) ထိုဘာသာစကားရဲ့ အသံအစိတ်အပိုင်းပုံစံတွေကို မိမိ၏ လျှာ၊အာခေါင်၊ နှုတ်ခမ်း၊ လည်ချောင်း အစရှိတဲ့ နှုတ်ကြွက်သား နေရာတွေကို အသုံးပြုပြီး လှုံ့ဆော်တုပရန် စိတ်အားထက်သန်ခြင်း

အဲဒီအချက်တွေရဲ့ ဆက်စပ်နေပုံကို ပေါ်လွင်အောင် တစ်ခုစီ ဖျောက်ကြည့်လိုက်ရင် အပြင်မှာ ကျောင်းသားတွေ ကြုံတွေ့နေရတာလေးတွေကို ပိုပြီး မြင်လာပါလိမ့်မယ်။

ဥပမာ -

(၁) မပါဘဲ (၂) နဲ့ (၃) ကိုပဲ အားကောင်းမယ်ဆိုရင် သိသလောက်နဲ့ စကားပြောရဲပေမယ့် ပြောမယ့်စကားတွေရဲ့ဘာသာစကား ဖွဲစည်းပုံ အရည်အသွေး အဆင့်အတန်းလျော့နေတဲ့ (တစ်နည်းဆိုရသော် Broken English ပဲ ပြောနိုင်တဲ့) ကျောင်းသားမျိုးကိုတွေ့ရပါမယ်။ (၁) ကို အားကောင်းချင်ရင် မိခင်ဘာသာစကားဖွံ့ဖြိုးမှုမှာတော့ အကြားအာရုံရယ်၊ လက်တွေ့ သိမြင်ခံစားမှုတွေရယ် နဲ့ပူးတွဲ ကြုံတွေ့ပြီးနားလည်သွားနိုင်တာဆိုပေမယ့် အခြားနိုင်ငံခြားဘာသာစကားတစ်ခုခုကို ပြောတဲ့အခါ အဲလို အခွင့်အရေးကို အကြားအာရုံတစ်မျိုးတည်းနှင့် အလုံအလောက် မရနိုင်တော့တဲ့ အတွက် အခြားဘက်စုံရှုထောင့်စုံကနေ အားဖြည့်ဖို့လိုလာပါတယ်။ ထိုဘာသာစကားနဲ့ များများဖတ်၊ များများကြား၊ များများရေးတွေ လုပ်ဖို့လိုပါတယ်။

(၂) မပါဘဲ (၁) နဲ့ (၃) ကိုပဲ အားကောင်းမယ်ဆိုရင် စကားပြောရဲပေမယ့် ကိုယ်ဖော်ပြချင်တဲ့ အကြောင်းအရာကို အကြာကြီးစဉ်းစားနေရပြီး သူများက ဒီလိုပြောချင်တာလား ဟု ပြောပြကာမှ ဟုတ်သားပဲ အဲဒါကိုပြောချင်တာ ဆိုပြီးဖြစ်နေတဲ့ ကျောင်းသားမျိုးကိုတွေ့ရပါမယ်။ (၂) ကို အားကောင်းချင်ရင် Context လို့ခေါ်တဲ့ "အခင်းအကျင်း" မှန်မှန်ကန်ကန်သုံးတတ်အောင် လေ့ကျင့်မှတ်သားရပါတယ်။ နေ့စဉ်ထိတွေ့မှုရှိအောင်၊ ထိစပ်မှုအားကောင်းအောင်၊ ကြာရှည်အောင် စိတ်ရှည်စွာနဲ့ နေ့စဉ်လုပ်ဖို့လိုပါတယ်။

(၃) မပါဘဲ (၁) နဲ့ (၂) ကိုပဲ အားကောင်းမယ်ဆိုရင် ဖြေးဖြေး မှန်မှန် ပြောနိုင်နေပေမယ့် Native နီးပါး သဘာဝကျကျ ပြောနိုင်နေသူများကို အဝေးကကြည့်ပြီး အားကျနေရတဲ့ ကျောင်းသားမျိုးကိုတွေ့ရပါမယ်။ (၃) ကို အားကောင်းချင်ရင် အသံအစိတ်အပိုင်းတွေ ကို တူအောင် နှုတ်ကထုတ်တာကို ရယ်စရာ ရှက်စရာလို့ မြင်နေတဲ့ အင်တင်တင် စိတ်ကို သတ်ပစ်လိုက်ပြီး စိတ်ပါလက်ပါနဲ့ လျှာသွေးဖို့ လိုပါတယ်။

အဲဒါတွေကို အမှန်တကယ် လုပ်နိုင်/လုပ်နေတဲ့ သူတိုင်းဟာ အင်္ဂလိပ်လိုပြောဆိုဖို့လှုံ့ဆော်ခံရတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်အဝန်းအဝိုင်းထဲမှာ နေလိုက်ရုံနဲ့ကို ဘာ Speaking သင်တန်းကိုမှ တက်စရာမလိုဘဲ အနှေးနဲ့ အမြန်ဆိုသလို Speaking Fluency တက်လာပါလိမ့်မယ်။

Yours truly,
Sayar Henry
--------------------------
Teacher (2012-present)
Writer (2006-present)
YouTuber (2013-present)
Podcaster (2021-present)
--------------------------

Tuesday, May 6, 2025

စိတ်လေနေသလား

 "စိတ်လေနေသလား"


လူတစ်ယောက်ရဲ့ဘဝအနှစ်သာရက တစ်ခုခုကို တည်ဆောက်နေခြင်းပေါ်မှာ အများကြီးမူတည်ပါတယ်


ကျန်းမာရေး တည်ဆောက်နေတာဖြစ်ရင်ဖြစ်မယ်။ ပညာရေး/ စွမ်းရည်တစ်ခုခု ကို တည်ဆောက်နေတာဖြစ်ရင်ဖြစ်မယ်။ အလုပ်အကိုင်/ လုပ်ငန်း/ ဝင်ငွေ တစ်ခုခုကို တည်ဆောက်နေတာဖြစ်ရင်ဖြစ်မယ်။ အချစ်၊ မိသားစုအနာဂတ် စသဖြင့်ကို တည်ဆောက်တာဖြစ်ရင်ဖြစ်မယ်။ နောက်ဆုံး သဘာဝဘေးဒဏ်တစ်ခုကြောင့် ပြိုကျနေတဲ့ တိုက်အိမ်တစ်လုံးကို literally ပြန်လည်တည်ဆောက်ဖို့ကြိုးစားနေရတာလည်း ဖြစ်ရင်ဖြစ်နေပါမယ်။


ဘာကိုပဲ တည်ဆောက်သည်ဖြစ်စေ အချိန်အခါတစ်ခုမှာ လဲပြိုဆင်းသွားတာမျိုး အနည်းနဲ့အများကြုံရတတ်ပါတယ်။

အဲဒီအခါမျိုးကျရင် "မသေချာတဲ့ အနာဂတ်ကြီးနဲ့ အချိန်မရွေးပြိုလဲသွားနိုင်တာပဲ၊ တည်ဆောက်လဲ ဘာထူးတော့မှာလဲ" ဆိုတဲ့ 'အပျက်စိတ်' တွေ 'အကျစိတ်' တွေရဲ့ လွှမ်းမိုးမှုတွေကြောင့် ကိုယ့်ရဲ့ စဉ်းစားလုပ်ကိုင်ပုံတွေ ခံယူချက်တွေ တိမ်းစောင်းသွားတတ်ပါတယ်။ အဲဒါ 'စိတ်လေခြင်း' အစပြုတဲ့နေရာပါပဲ။

ဒါကြောင့် စိတ်မလေဖို့ဆိုရင် တစ်ခုခုကို တည်ဆောက်နေရပါတယ်။

နောင်အခါ ပြန်ပြီးပြိုကျနိုင်တာကို တွေးပူပြီး တည်ဆောက်လဲဘာထူးမှာလဲ ဆိုပြီး ဖြစ်သလိုနေသွားလို့မရပါဘူး။ အဲဒီလိုတွေးတာဟာ နောင်တစ်ချိန်ကျရင်လည်း သေရမှာပဲ၊ အခုအသက်ရှင်ဖြတ်သန်းနေတာ ဘာထူးမှာလဲ လို့ လောကကြီးကိုရှုမြင်သလို ဖြစ်နေပါမယ်။

လူဆိုတာ အိမ်နဲ့နေရတာပါ။ ပြိုကျမှာကြောက်လို့ ရွက်ဖျင်တဲနဲ့ပဲ တစ်သက်လုံးနေသွားလို့မရပါဘူး။ အိမ်ပြန်ဆောက်ပါ။ ချစ်ခြင်းမေတ္တာပြန်တည်ဆောက်ပါ။ စွမ်းရည်တွေ ပြန်တည်ဆောက်ပါ။ ဘဝပြန်တည်ဆောက်ပါ။ 

ဘာမှ ပြန်မတည်ဆောက်တော့ဘူးဆိုရင်တော့ သေချာပေါက် စိတ်လေလာပါလိမ့်မယ်။

အိမ်မှာ ရပ်ကွက်ထဲမှာ ချာတိတ်တစ်ယောက်တစ်လေ စိတ်လေတာမျိုးကတော့ ဘာမှ ကြီးကြီးကျယ်ကျယ်စိုးရိမ်စရာ မရှိဘူးပေါ့။

ဒါပေမယ့် လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းတစ်ခုလုံး၊ နိုင်ငံတစ်ခုလုံးနဲ့ချီပြီး ထုထည်အကြီးကြီး စိတ်လေလို့တော့ မရပါဘူး။


Yours truly,

Sayar Henry

--------------------------
Teacher (2012-present)
Writer (2006-present)
YouTuber (2013-present)
Podcaster (2021-present)
--------------------------

Sayar Henry's Music Collection

Latest Episode

Powered by RedCircle